Σαν σήμερα, στις 15 Ιουλίου 1965, γράφεται ένα από τα πιο ταραχώδη και καθοριστικά κεφάλαια της νεότερης ελληνικής πολιτικής ιστορίας. Η παραίτηση του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου και η παρέμβαση του βασιλιά Κωνσταντίνου Β΄ οδηγούν σε μια σειρά εξελίξεων που έμειναν γνωστές ως «Αποστασία» ή «Ιουλιανά».
Ήταν η αρχή μιας θεσμικής εκτροπής που έμελλε να αποσταθεροποιήσει το πολίτευμα, να πολώσει την κοινωνία και, τελικά, να ανοίξει τον δρόμο για τη Χούντα των Συνταγματαρχών το 1967.
📍 Το χρονικό της κρίσης
Στις εκλογές του 1964, η Ένωση Κέντρου του Γεωργίου Παπανδρέου αναδείχθηκε με ευρεία αυτοδυναμία. Όμως οι σχέσεις του με το παλάτι ήταν ήδη τεταμένες. Η επιμονή του Παπανδρέου να αναλάβει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας ώστε να ελέγξει το παρακράτος και την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ προκάλεσε την αντίδραση του βασιλιά.
Στις 15 Ιουλίου 1965, ο Παπανδρέου υποβάλλει την παραίτησή του, όταν ο βασιλιάς αρνείται να του δώσει το υπουργείο. Στη θέση του διορίζεται ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας, με τη στήριξη βουλευτών της Ένωσης Κέντρου που αποσκίρτησαν — οι λεγόμενοι «αποστάτες».
🚨 Πολιτική θύελλα και λαϊκή κατακραυγή
Οι κινήσεις του βασιλιά προκάλεσαν τεράστιες αντιδράσεις. Χιλιάδες πολίτες βγήκαν στους δρόμους της Αθήνας και άλλων πόλεων φωνάζοντας το σύνθημα:
«Ο λαός δεν ξεχνά, τι σημαίνει δεξιά!»
Η χώρα βυθίστηκε σε μια βαθιά πολιτική κρίση. Οι αλλεπάλληλες βραχύβιες κυβερνήσεις των αποστατών (Νόβας, Τσιριμώκος, Στεφανόπουλος) δεν κατάφεραν να εμπεδώσουν καμία πολιτική σταθερότητα.
🕯️ Το προανάκρουσμα της Χούντας
Η Αποστασία κατέδειξε τη θεσμική ανεπάρκεια του πολιτεύματος και την προθυμία του παλατιού να χειραγωγήσει την κυβέρνηση. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, το στράτευμα άρχισε να πολιτικοποιείται ακόμα πιο έντονα.
Λιγότερο από δύο χρόνια αργότερα, τον Απρίλιο του 1967, οι συνταγματάρχες καταλαμβάνουν την εξουσία, καταλύοντας τη δημοκρατία. Η Αποστασία του 1965 αποδείχθηκε, εκ των υστέρων, η πρόβα γενεράλε της εκτροπής.
🧾 Κληρονομιά και μνήμη
Πάνω από πενήντα χρόνια μετά, η Αποστασία εξακολουθεί να αποτελεί σημείο αναφοράς για τον πολιτικό οπορτουνισμό, αλλά και για τη διαρκή μάχη θεσμών και εξουσίας στην Ελλάδα.
Σαν σήμερα, δεν τιμούμε μόνο ένα ιστορικό γεγονός· θυμόμαστε μια πληγή που άνοιξε τον δρόμο στη σκοτεινότερη περίοδο της Μεταπολεμικής Ελλάδας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου