✝️ 3 Αυγούστου 1977 – 3 Αυγούστου 2025 🕊️ 48 χρόνια χωρίς τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο Γ΄

Ο Εθνάρχης της Κύπρου, η παρακαταθήκη του και η διαστρεβλωμένη αλήθεια για την ομιλία του στον ΟΗΕ

👤 Ποιος ήταν ο Μακάριος Γ΄;

Γεννημένος στις 13 Αυγούστου 1913 στην Πάνω Παναγιά της Πάφου, ο Μιχαήλ Μούσκος, όπως ήταν το κοσμικό του όνομα, αναδείχθηκε σε μια από τις κορυφαίες μορφές του σύγχρονου Ελληνισμού. Αρχικά μοναχός, στη συνέχεια θεολόγος, σπούδασε στην Αθήνα και στο Χάρβαρντ, ενώ το 1950 ανήλθε στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κύπρου με το όνομα Μακάριος Γ΄.

Εκεί ξεκινά η εθνική του πορεία: αγωνιστής της Ένωσης με την Ελλάδα, καταλύτης της ανεξαρτησίας, ηγέτης του νεοσύστατου κράτους, και τελικά ο άνθρωπος που πλήρωσε την πολιτική του ισορροπία με ένα πραξικόπημα και μια εισβολή.

🇨🇾 Ο πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας

Μετά τον αγώνα της ΕΟΚΑ (1955–59), ο Μακάριος αποδέχεται την ανεξαρτησία αντί της Ένωσης, επιδιώκοντας έναν ρεαλιστικό συμβιβασμό. Οι Συμφωνίες Ζυρίχης–Λονδίνου το 1960 δημιουργούν την Κυπριακή Δημοκρατία, με τον ίδιο ως πρώτο εκλεγμένο Πρόεδρο.

Διατηρεί την προεδρία μέχρι τον θάνατό του, με εξαίρεση την περίοδο του πραξικοπήματος του 1974, όπου ανατρέπεται προσωρινά από τη Χούντα των Αθηνών.

⚔️ Το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974 και η τουρκική εισβολή

Στις 15 Ιουλίου 1974, η ΕΟΚΑ Β’ και η Χούντα Ιωαννίδη ανατρέπουν τον Μακάριο με πραξικόπημα. Ο ίδιος γλιτώνει από βέβαιο θάνατο και καταφεύγει στο εξωτερικό. Στις 20 Ιουλίου, η Τουρκία προχωρά στην εισβολή στην Κύπρο, επικαλούμενη τη Συνθήκη Εγγυήσεως.

Ο διαμελισμός του νησιού είναι πλέον γεγονός.

🎙️ Ο μύθος της «πρόσκλησης» του Μακαρίου στους Τούρκους

Στις 19 Ιουλίου 1974, δύο ημέρες μετά το πραξικόπημα και μία ημέρα πριν από την εισβολή, ο Μακάριος μιλά στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Εκεί δηλώνει ξεκάθαρα:

«Δεν είναι η Ελλάδα που παραβιάζει την ανεξαρτησία της Κύπρου. Είναι η Χούντα της Ελλάδος.»

«Η Τουρκία, ως εγγυήτρια δύναμις, δεν θα επιτρέψει την παράνομη αυτή κατάσταση να συνεχισθεί...»

❗ Αυτή η φράση παραποιήθηκε μεταγενέστερα ώστε να εμφανιστεί σαν κάλεσμα προς την Τουρκία να εισβάλει.

Στην πραγματικότητα, δεν κάλεσε σε στρατιωτική επέμβαση, αλλά επικαλέστηκε το θεσμικό πλαίσιο της Συνθήκης Εγγυήσεως με σκοπό να πιέσει τη διεθνή κοινότητα να αποτρέψει την κατάλυση της δημοκρατίας από τη Χούντα.

➡️ Η εισβολή είχε ήδη αποφασιστεί από την Άγκυρα, τα τουρκικά πλοία είχαν ήδη αποπλεύσει, και η Τουρκία δεν χρειαζόταν "πρόσκληση" από κανέναν.

🧠 Η στοχευμένη παραπληροφόρηση

Ο ισχυρισμός ότι «ο Μακάριος κάλεσε τους Τούρκους» καλλιεργήθηκε από:

🔹 Φιλοχουντικούς κύκλους, που επιδίωξαν να μεταθέσουν την ευθύνη για το πραξικόπημα και την τραγωδία του 1974.
🔹 Μεταγενέστερους πολιτικούς και ιδεολογικά στρατευμένους, που δεν αποδέχθηκαν ποτέ την πολιτική Μακαρίου υπέρ της ανεξαρτησίας αντί της Ένωσης.
🔹 Μηχανισμούς προπαγάνδας, που εξυπηρετούσαν συγκεκριμένες σκοπιμότητες εντός και εκτός Κύπρου.

⚰️ Ο θάνατός του – Το τέλος ενός εθνάρχη

Στις 3 Αυγούστου 1977, ο Μακάριος πεθαίνει από οξύ έμφραγμα στο Προεδρικό Μέγαρο της Λευκωσίας. Ήταν μόλις 64 ετών.

Η σορός του εκτίθεται σε λαϊκό προσκύνημα και ενταφιάζεται τελικά στο Θρονί του Τροόδους, πάνω από τη Μονή Κύκκου, σε σημείο που εποπτεύει ολόκληρη την Κύπρο.

📜 Η παρακαταθήκη του

🔹 Θεμελίωσε την Κυπριακή Δημοκρατία.
🔹 Διεκδίκησε αξιοπρέπεια και ανεξαρτησία, σε ένα σύνθετο γεωπολιτικό πεδίο.
🔹 Πλήρωσε το τίμημα της μετριοπάθειας και του ρεαλισμού, με πραξικόπημα και εισβολή.
🔹 Διασύρθηκε μεταθανάτια από εκείνους που ευνόησαν ή ανέχθηκαν την καταστροφή της Κύπρου.

🕯️ 48 χρόνια μετά – Τι του οφείλουμε;

Το 2025, η ιστορία είναι πλέον σαφής. Η αλήθεια είναι ντοκουμέντο, όχι αφήγηση.

📌 Ο Μακάριος δεν πρόδωσε την Κύπρο.
📌 Ο Μακάριος δεν κάλεσε τους Τούρκους.
📌 Ο Μακάριος δεν ήθελε τη διχοτόμηση, ούτε τη βίαιη «λύση» της Χούντας.
📌 Αντιθέτως, ήταν το τελευταίο εμπόδιο σε εκείνους που επιδίωξαν την τραγωδία του 1974.

🕊️ Επίλογος

Η ιστορία δεν ξεχνά, και δεν επιτρέπεται να παραχαράσσεται.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ΄ δεν ήταν άγιος ούτε αλάνθαστος. Ήταν όμως ένας ηγέτης σε εποχή χαοτική, που πάλεψε να κρατήσει την Κύπρο ενωμένη, ανεξάρτητη και αξιοπρεπή.

🌿 Σήμερα, 48 χρόνια μετά τον θάνατό του, αποτίουμε φόρο τιμής στην αλήθεια — και όχι στον μύθο.

Αν θέλεις, μπορώ να προσθέσω:

• Πηγές και βιβλιογραφία.

• Φωτογραφικό υλικό και αυθεντικά αποσπάσματα της ομιλίας.

• Συγκριτικά αποσπάσματα από πραξικοπηματικούς λόγους.

• Πίνακα με τις κινήσεις των Τούρκων πριν και μετά την ομιλία Μακαρίου.

Θες να το κάνουμε πιο αρχειακό/εκτενές ή να μείνει ως έχει