Μια από τις πιο ένδοξες στιγμές του Αγώνα του 1821 γράφεται στα στενά της Κορινθίας, με τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη και τους συμπολεμιστές του να πετυχαίνουν στρατηγική και ηθική νίκη κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
📍 Το ιστορικό πλαίσιο
Το καλοκαίρι του 1822, η Επανάσταση του ’21 είχε φουντώσει, αλλά κινδύνευε. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία, αποφασισμένη να την καταπνίξει, έστειλε στην Πελοπόννησο έναν από τους πιο ισχυρούς πασάδες της: τον Μαχμούτ Πασά Δράμαλη. Με πάνω από 20.000 στρατιώτες και ιππείς, ο Δράμαλης πέρασε τον Ισθμό της Κορίνθου με σκοπό να καταπνίξει τον αγώνα και να ανακαταλάβει το Ναύπλιο.
Η προέλασή του ήταν αρχικά εντυπωσιακή. Πόλεις και χωριά υποχωρούσαν, οι Έλληνες σκόρπιζαν. Ο φόβος μεγάλωνε. Όμως ένας άνδρας έμεινε όρθιος: ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης.
🧠 Η στρατηγική του Κολοκοτρώνη
Ο Κολοκοτρώνης κατάλαβε ότι ο Δράμαλης δεν μπορούσε να κρατήσει για καιρό τη θέση του στην Αργολίδα. Έτσι, διέταξε καμένη γη: οι Έλληνες έκαψαν σπαρτά, ρήμαξαν πηγές και αποθήκες τροφίμων. Ο στόχος ήταν ένας: να μην υπάρχει τρόφιμο ή νερό για τον εχθρό.
Παράλληλα, οχύρωσε τα στενά των Δερβενακίων, προβλέποντας σωστά ότι ο Δράμαλης θα αναγκαζόταν να υποχωρήσει από εκεί.
⚔️ Η μάχη των Δερβενακίων – 25 & 26 Ιουλίου 1822
Καθώς η οθωμανική στρατιά ξεκίνησε την υποχώρησή της προς την Κόρινθο, βρέθηκε αντιμέτωπη με μια καλοστημένη ενέδρα. Στις 25 και 26 Ιουλίου, οι ελληνικές δυνάμεις σάρωσαν τους Τούρκους μέσα από τα βράχια, τα φαράγγια και τα στενά.
Ο στρατός του Δράμαλη υπέστη συντριπτική ήττα: χιλιάδες νεκροί, τεράστιες απώλειες, άτακτη φυγή. Ο ίδιος ο Δράμαλης έφτασε εξαθλιωμένος στην Κόρινθο, όπου πέθανε λίγο αργότερα, πιθανότατα από ασθένεια και απόγνωση.
🧑🌾 Οι ήρωες της νίκης
Η νίκη στα Δερβενάκια δεν ήταν μόνο έργο του Κολοκοτρώνη. Ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας πολλών ηρώων:
- Νικηταράς ο Τουρκοφάγος: Πολέμησε με μανία, σπάζοντας τρία σπαθιά από τη σφοδρότητα των χτυπημάτων.
- Παναγιώτης Κεφάλας: Έπεσε ηρωικά στη μάχη, προσφέροντας τη ζωή του για την ελευθερία.
- Δημήτριος Υψηλάντης: Συνέβαλε με το κύρος και τη στρατιωτική του εμπειρία στην ενοποίηση των ελληνικών δυνάμεων.
- Πλαπούτας, Πετμεζάς, Νενέκος και δεκάδες οπλαρχηγοί: Στρατηγοί του λαού, γνώστες του τόπου, κρατούσαν τις γραμμές άμυνας με αυτοθυσία.
✝️ Ο Παπαφλέσσας: Πνευματικά παρών
Αν και δεν έλαβε μέρος άμεσα στη μάχη, ο Παπαφλέσσας στήριξε πολιτικά τον Κολοκοτρώνη εκείνη την περίοδο και συνέβαλε στον αγώνα με το πάθος και τη ρητορική του. Η λαϊκή μνήμη και ο κινηματογράφος τον φέρνουν συχνά «παρών» στα Δερβενάκια — ένδειξη του συμβολικού του βάρους στον Αγώνα. Λίγα χρόνια αργότερα, έδωσε τη ζωή του στο Μανιάκι.
🏛️ Η σημασία της μάχης
Η Μάχη των Δερβενακίων αποτέλεσε κομβικό σημείο για την επιβίωση της Ελληνικής Επανάστασης:
- Σταμάτησε την οθωμανική αντεπίθεση στην Πελοπόννησο
- Ενίσχυσε το ηθικό των Ελλήνων
- Αναδείχθηκε η στρατηγική ιδιοφυΐα του Κολοκοτρώνη
- Και κυρίως, απέδειξε ότι ο αγώνας μπορούσε να νικήσει, ακόμη και με αριθμητικά μειονεκτήματα
🕯️ Μνήμη και τιμή
Σήμερα, κάθε 26 Ιουλίου, τα Δερβενάκια γίνονται τόπος τιμής και μνήμης. Εκεί, στα περάσματα της ιστορίας, ακούγεται ακόμα η βροντή του “ελευθερία ή θάνατος”.
Η Ελλάδα δεν ξεχνά. Και οι Έλληνες, όσο θυμούνται, θα παραμένουν ελεύθεροι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου